Computer Hardware बिग्रिएको छ कि छैन? कसरी थाहा पाउने? | Full Easy Guide in Nepali-English

 

🛠️ कसरी थाहा पाउने कि तपाईको कम्प्युटर हार्डवेयर बिग्रिँदैछ?

कम्प्युटर काम गर्दा अचानक स्लो हुनु, बारम्बार क्र्यास हुनु, या सिस्टम नै अन नहुनु — यस्तो भएमा समस्या हार्डवेयरमा हुन सक्छ। यो लेखमा हामी बुझ्नेछौं कि कसरी थाहा पाउने तपाईंको कम्प्युटरको हार्डवेयर बिग्रिएको छ कि छैन।

 

🧠 किन जान्न जरुरी छ?

हार्डवेयर बिग्रिएको बेला तपाईंको सिस्टम:

• अनै भएन
• धिमी काम गर्छ
• ब्लु स्क्रिन देखाउँछ (BSOD)
• फाइल हराउने वा करप्ट हुने
• आवाज निकाल्ने (क्लिकिंग, बीप, आदि)

यदि तपाईंलाई यस्तो समस्याहरू आइरहेको छ भने, यो लेख तपाईंका लागि हो।

🔍 सामान्य लक्षणहरू (Common Signs)
 

 

समस्या	सम्भावित हार्डवेयर
Blue Screen / क्र्यास	RAM, CPU
File हराउनु / Slow system	HDD / SSD
Display नआउनु	GPU, RAM
अचानक रिस्टार्ट	SMPS, CPU Heat
जलन जस्तो गन्ध	PSU, Motherboard

 

 

 

 

 

💾 1. RAM बिग्रिएको कसरी थाहा पाउने?

लक्षणहरू:

• Windows crash हुनु (BSOD)
• Random restart
• App हरु आफै बन्द हुनु
• System on नहुनु

कसरी टेस्ट गर्ने?

• Windows Memory Diagnostic Tool
• Windows + R थिच्नुहोस्
• टाइप गर्नुहोस्: mdsched.exe
• Restart गरेर चेक गर्नुहोस्
• MemTest86 (Advanced Users)
• USB बाट बुट गरी test गर्नुहोस्

📝 टिप्स: एक-एक RAM stick हटाएर प्रयोग गर्दा faulty RAM पत्ता लाग्छ।

 

💽 2. Hard Drive (HDD/SSD) बिग्रिएको कसरी थाहा पाउने?

लक्षणहरू:

• कम्प्युटर स्लो हुनु
• Clicking आवाज आउनु
• Data हराउनु
• Boot नहुनु

टेस्ट गर्ने तरिका:

• CHKDSK चलाउने:
• Command Prompt खोल्नुहोस्
• टाइप गर्नुहोस्: chkdsk C: /f /r
• Enter थिच्नुहोस् (Restart गर्न सक्छ)
• CrystalDiskInfo Tool प्रयोग गर्नुहोस्
• SMART Status मा “Good” नभए, HDD सँग समस्या हुन सक्छ

📝 टिप्स: Data backup तुरुन्त गर्नुहोस् यदि error देखिएको छ भने।

 

🔌 3. SMPS (Power Supply) बिग्रिएको कसरी थाहा पाउने?

लक्षणहरू:

• अचानक shutdown हुनु
• Power नै नआउनु
• Burning smell
• Fan नफनकनु

टेस्ट गर्ने तरिका:

• PSU tester वा multimeter प्रयोग गर्नुहोस्
• अर्को PSU राखेर test गर्नुहोस्

📝 सुझाव: सस्तो PSU ले बाँकी हार्डवेयर पनि बिगार्न सक्छ।

 
🧱 4. Motherboard बिग्रिएको कसरी थाहा पाउने?

लक्षणहरू:

• सिस्टम नै चालु नहुनु
• Beep sound आउनु
• USB, RAM Slot काम नगर्नु

टेस्ट गर्ने तरिका:

• Visual Inspection: Capacitor फुलेको, जलिएको ठाउँ छ कि हेर्नुहोस्
• Beep Codes सुन्नुहोस् (RAM, GPU error signal हुन्छ)
• Minimum boot test: CPU + 1 RAM stick मात्र राखेर on गर्नुहोस्

📝 टिप्स: Beep code BIOS अनुसार फरक हुन्छ, म्यानुअल हेर्नुहोस्।

 

🎮 5. GPU (Graphics Card) बिग्रिएको कसरी थाहा पाउने?

लक्षणहरू:

• Display नआउनु
• Artifacts देखिनु (weird lines)
• गेम चलाउँदा crash हुनु
• Fan नचल्नु

टेस्ट गर्ने तरिका:

• GPU निकालेर integrated graphics चलाउनुहोस् (if available)
• FurMark tool बाट stress test गर्नुहोस् (Advanced users)

📝 सुझाव: GPU सफा गर्नुहोस्, धुलो हटाउनुहोस्।

 

🧯 थप उपयोगी उपायहरू:

• Event Viewer हेर्नुहोस्:
• eventvwr टाइप गर्नुहोस्
• System मा hardware error हेर्नुहोस्
• Temperature Monitoring Tools:
• HWMonitor, CoreTemp, Speccy
• BIOS मा Health Info:
• Fan speed, CPU temp, Voltage देखिन्छ

 

✅ यदि हार्डवेयरमा समस्या भयो भने के गर्ने?

1.      तुरुन्त Data को backup लिनुहोस्

2.    Component अलग-अलग test गर्नुहोस्

3.     Faulty part change गर्नुहोस्

4.    नपुगेमा प्रोफेसनल technician सँग consult गर्नुहोस्

 

🔚 निष्कर्ष (Conclusion)

कम्प्युटर हार्डवेयर बिग्रिनु स्वाभाविक कुरा हो। तर यदि तपाईंले सुरुमा नै चिन्ह देख्नुभयो भने ठूलो क्षति हुनबाट बच्न सकिन्छ। RAM, HDD, PSU, GPU, वा Motherboard — कुनै पनि पार्ट बिग्रिएपछि सिस्टम अस्थिर हुन्छ।

सहज तरिकामा चेक गर्नुहोस्, data सुरक्षित राख्नुहोस्, र समस्या समाधान गर्नुहोस्।

2025 मा SSD र HDD: कुन रोज्ने? गति, मूल्य र सुझावहरू